ایتنا - چشمانداز مصرف دستگاههاي الکترونیکی در ایران به دنبال تصمیم آمریکا برای لغو تحریم واردات گوشی تلفن همراه علیه این کشور بهبود یافته است.
م.ر.بهنام رئوف - آینده بازار لوازم دیجیتالی و بهخصوص تلفن همراه به رغم فروش و جذابیت در ایران اما در جهان روندی متفاوت دارد، به طوری که گفته ميشود در سال ۲۰۱۸ درآمدهای بازار خدمات موبایلی برای نخستین بار کاهش مییابد. کارشناسان گفتهاند سال ۲۰۱۸ میلادی مجموع درآمدهای بازار موبایلی جهان نسبت به سال ۲۰۱۷ یک درصد معادل ۸/۷ میلیارد دلار کاهش مییابد.
مرکز تحقیقاتی Ovum در گزارشی آورده است که در سال ۲۰۱۲ میلادی در مجموع ۵/۶ میلیارد سیم کارت در جهان مورد استفاده قرار میگرفت که پیشبینی شده است این رقم تا سال ۲۰۱۸ میلادی به ۱/۸ میلیارد عدد برسد. به دنبال گسترده شدن ارتباطات موبایلی بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ میلادی، کارشناسان پیشبینی کردهاند که درآمد بازار جهانی خدمات موبایلی نیز در دوره زمانی یاد شده از ۹۶۸ میلیون دلار به ۱/۱ تریلیون دلار برسد. با این وجود، پیشبینی شده است که در سال ۲۰۱۸ میلادی مجموع درآمدهای بازار جهانی خدمات موبایلی برای نخستین بار در تاریخ صنعت موبایلی جهان کاهش یابد. کارشناسان گفتهاند که در سال ۲۰۱۸ میلادی مجموع درآمدهای بازار موبایلی جهان نسبت به سال ۲۰۱۷ یک درصد معادل ۸/۷ میلیارد دلار کاهش ميیابد.
بازار جذاب ایران با این حال اما بیزینس مانیتور در گزارشی از بازار الکترونیک ایران، از فروش ۷/۴ میلیارد دلار رایانه و ۸/۱ میلیارد دلار گوشی تلفن همراه در ایران طی سال ۲۰۱۳ خبر داد و پیشبینی کرد ارزش بازار این دو محصول در سال ۲۰۱۷ به حدود۹ میلیارد دلار برسد. خبرگزاری تسنیم به نقل از موسسه تحقیقاتی بیزینس مانیتور، نوشت: چشمانداز مصرف دستگاههاي الکترونیکی در ایران به دنبال تصمیم آمریکا برای لغو تحریم واردات گوشی تلفن همراه علیه این کشور بهبود یافته است، اما چشمانداز کوتاه مدت در این بازار به دلیل چالشهاي اقتصادی و سیاسی منفی خواهد بود. در گزارش این موسسه تحقیقاتی همچنین آمده است که تحریمها تاثیرات مثبتی نیز در پی داشتهاند. برای مثال، ایجاد یک بخش تولیدی داخلی که پتانسیل سرویسدهی به بازار ۷۴ میلیون نفری ایران را دارد رهآورد تحریمها بوده است. پیشبینی ميشود فروش رایانه در ایران در سال ۲۰۱۳ به ۷/۴ میلیارد دلار برسد و با نرخ رشد سالانه ۸/۶ درصدی این رقم تا سال ۲۰۱۷ به ۳/۶ میلیارد دلار خواهد رسید. فروش گوشیهاي همراه در سال ۲۰۱۳ در حدود ۸/۱ میلیارد دلار خواهد بود و این رقم با نرخ رشد سالانه ۱/۹ درصدی تا سال ۲۰۱۷ به ۵/۲ میلیارد دلار خواهد رسید. این بازار در پی لغو تحریم واردات گوشیهاي تلفن همراه از سوی آمریکا با رشد مواجه بوده، اما با توجه به توسعه کند خدمات اینترنت پرسرعت تلفن همراه توسط اپراتورها، رشد بازار تلفن همراه در ایران به صورت محدود ادامه خواهد داشت، اما به دلایل متعدد، رشد چشمگیری در بازار گوشیهاي همراه در ایران رخ نخواهد داد. اولین دلیل این است که شهرنشینان دارای درآمد بالا پیش از لغو تحریمها نیز راههایی برای دور زدن تحریمها و خرید گوشیهاي خارجی ولو با قیمت بالاتر یافته بودند. دلیل دوم اینکه، بازار اینترنت پرسرعت تلفنهاي همراه در ایران (۳جی) همچنان پیشرفت چندانی نخواهد داشت و دو اپراتور اصلی تلفنهمراه ایران تا سال ۲۰۱۴ همچنان سیستمهاي اینترنت جی پی آر اس واي دی جیاي را که چندان پرسرعت نیستند به مشترکان خود ارائه خواهند داد. بنابراین ما انتظار داریم که بازار گوشیهاي هوشمند در ایران تنها در فاصله سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ شاهد رشد قابل توجهی خواهد بود.
این بازار اما در چند سال گذشته فقط برای مارکهاي تجاری نیست که جذابیت دارد، بلکه در چند سال گذشته و به دلیل افزایش تعرفه گمرکی واردات این دستگاه، بازار تلفن همراه برای قاچاقچیان نیز جذاب شده است. بهطوریکه اکنون و با اعمال انواع و اقسام روشهاي مقابلهاي اما همچنان حجم گوشیهایی که از مبادی غیررسمی وارد بازار شده است قابل توجه است. جدا از چنین مسائل کلانی در بخش سیاستگذاریهاي داخلی اما اتفاقاتی که در شکل جهانی برای شرکتهاي مطرح سازنده تلفن همراه رخ داده است نیز روند و جریان بازار به شکلی کامل دگرگون کرده است. اکنون حاکمان بازار تلفن همراه تغییر کردهاند. دیگر از نوکیای همیشه در صحنه خبری نیست. حتی این بار به نظر ميرسد که سامسونگ نیز در حال درجا زدن در تولید محصولاتی یکنواخت و بدون نوآوری باشد. اچ تی سی نیز که زمانی اولین تولید کننده تلفنهاي هوشمند در جهان بود نیز به نظر ميرسد سرنوشتی همچون نوکیا در کمینش باشد. با این حال اما هر کدام از این برندها البته به جز سلطان سابق بازار یعنی نوکیا، اکنون مدلهایی در بازار دارند که بهعنوان پرفروشترینهاي بازار محسوب ميشوند. پرفروشهایی که تنها با چند درصد سهم کم و زیاد در بسیاری از کشورهای جهان بهعنوان گوشیهاي مطرح بازار محسوب ميشوند.
کدام گوشیها پرفروشند؟ در بازار ایران اکنون دو برند از شرق آسیا بیشتر از سایر برندها حضور دارند. ال جی و سونی. یکی از کره و دیگری از ژاپن اکنون به عنوان پرفروشهاي رسمی بازار ایران محسوب ميشوند. پرفروش هایی که این بار در غیاب سامسونگ به دنبال افزایش سهم خود هستند. واردکنندگان سامسونگ از چند ماه پیش و به دلیل آنچه تخلف از سوی شرکت مادر نامیده شده است، اجازه واردات رسمی گوشی به ایران را ندارند. هر چند شرکای ایرانی سامسونگ در ابتدای امر تحریم را بهانه کم کاری در ایران کرده بودند. به هر حال به نظر ميرسد این روزها سونی و ال جی به راحتی در حال فروش گوشیهاي جدید خود هستند. از شرکت سونی اکنون گوشیهاي سری Z به عنوان پرفروشهاي بازار نام برده ميشود و ال جی نیز به دلیل تمرکزش روی سری G توانسته اندکی سهم قرمزهای کره جنوبی را در ایران افزایش دهد. سامسونگ و اپل هم به فاصله یک ماه از هم کنفرانس رونمایی از محصولات جدید خود را برگزار کردند. اپل از دو مدل گوشی جدید پرده برداشت و سامسونگ هم نوت۳ و ساعت هوشمندش را به جهان معرفی کرد. سونی که همچنان در حال افزایش توان دوربین و مقاومت بدنه گوشیهاي خود است Z۱ را معرفی کرد. اچ تی سی اما گوشی جدیدی عرضه نکرده است، اما با این حال همچنان مدل وان این گوشی در جهان پرفروش است.
HTC One اگرچه چند ماهی است که به بازار عرضه شده، اما هنوز هم یکی از بهترین و محبوبترین گوشیهای دنیا است. این گوشی به لحاظ طراحی توانسته عنوان یکی از بهترین گوشیهای دنیا را به خود اختصاص دهد. iPhone ۵S جدیدترین محصول اپل است که یک ماه پیش وارد بازار شده است. این گوشی رکورد فروش گوشیهاي اپل را هم شکسته است، اما با این حال از نظر شکل و قیافه و توان دوربین تغییری نکرده است. این گوشی از تراشه ۶۴ بیتی بهره میبرد، از دوربین هشت مگاپیکسلی برخوردار است و اگرچه صفحه نمایش آن خیلی بزرگ نیست، اما یکی از بهترین نمایشگرهای موبایلی را در میان گوشیهای هوشمند دارد. G۲ یکی از بهترین گوشیهای الجی است که از یک هفته پیش راهی بازار شد. دو مدل جی پرو و مدل جی این گوشی در ۶ ماه گذشته سود خوبی برای ال جی داشته است. به هر حال این گوشی دارای صفحه نمایش ۲/۵ اینچی است، از دوربین۱۳ مگاپیکسلی بهره ميبرد و از کیفیت صوتی پیشرفته و باتری سه هزار میلیآمپری برخوردار است. Xperia Z۱ هم جدیدترین محصول سونی است. این گوشی به لحاظ دوربین ۷/۲۰ مگاپیکسلی خود شهرت یافته است. علاوه بر دوربین، Z۱ از ویژگیهایی همچون پردازنده Snapdragon ۸۰۰ بهره میبرد و یکی از بهترین گوشیهای ضدآب دنیا به شمار میرود. Galaxy Note ۳ هم که محصول جدید سامسونگ است و ماه پیش معرفی و عرضه شده، یک فبلت است. این دستگاه از قلم پشتیبانی میکند، پردازنده آن Snapdragon ۸۰۰ است و از دوربین ۱۳ مگاپیکسلی بهره میبرد.