ايتنا - کشف یک جرم کیهانی مرموز و ناشناخته؛ منظومه دوتایی شامل سیاهچاله‌-تپ‌اختر؟

دانشمندان جرم کیهانی مرموزی کشف کرده‌اند که به گفته آن‌ها، می‌تواند پیشرفتی در مطالعه و بررسی سیاهچاله‌ها باشد. این جرم که دانشمندان می‌گویند ممکن است بقایای بسیار متراکم یک ستاره رُمبیده باشد، در فاصله حدودی ۳۸۰ هزار تریلیون کیلومتری زمین در یک خوشه کروی از ستاره‌ها در کهکشان راه شیری قرار دارد.

دانشمندان با بررسی‌های بیشتر دریافتند که این جرم کیهانی در مدار تپ‌اختر تازه‌کشف‌شده «پی‌اس‌آر جی۰۵۱۴ــ۴۰۰۲ای» واقع شده است؛ تپ‌اختری که بر اساس امواج رادیویی کشف‌شده با تلسکوپ رادیویی مرکات در آفریقای جنوبی، ۱۷۰ بار بر ثانیه می‌چرخد.

بر اساس اعلام کیهان‌شناسان، این جرم تازه‌کشف‌شده از تمام ستاره‌های نوترونی شناخته‌شده سنگین‌تر اما در عین حال، از کوچک‌ترین سیاهچاله‌ها کوچک‌تر است. محققان بر این باورند که این جرم ممکن است نمونه‌ای از یک تپ‌اختر رادیویی باشد که پیش از این هرگز کشف نشده است؛ دوگانه تپ‌اختر رادیویی‌ــ‌سیاهچاله.

پژوهشگران می‌گویند برای ماهیت این جرم مرموز دو توضیح احتمالی وجود دارد و هر دو آن‌ها هیجان‌انگیزند. بن استپرز، استاد اخترفیزیک دانشگاه منچستر که سرپرستی تحقیقات در این پروژه را بر عهده دارد، می‌گوید: توضیح اول یعنی یک سیستم تپ‌اختر‌ــسیاهچاله، میدان مهمی برای آزمایش نظریه‌های گرانش خواهد بود و از دیگر سو، توضیح دیگر یک ستاره نوترونی سنگین شناخت جدیدی را در فیزیک هسته‌ای چگالی‌های بسیار بالا در اختیارمان خواهد گذاشت.

محققان می‌گویند که این کشف در مجموعه‌ای متراکم از ستارگان قدیمی به نام «ان‌جی‌سی ۱۸۵۱» صورت گرفت. این همان جایی است که اجرام آسمانی در آن در مقایسه با بقیه مناطق کهکشان، «تراکم بسیار بیشتری» دارند و این پدیده سبب ایجاد اختلال در مدار و برخورد اجرام با هم می‌شود.

آرونیما دوتا، پژوهشگر موسسه نجوم رادیویی ماکس پلانک، می‌گوید: «ما هنوز کار با این سیستم را تمام نکرده‌ایم.» به گفته او، کشف ماهیت واقعی [جرم] همدم «نقطه عطفی در شناخت از ستاره‌های نوترونی، سیاهچاله‌ها و هر چیزی در حد و اندازه جرم سیاهچاله‌ها» خواهد بود.

هنگامی که یک ستاره نوترونی متراکم با ستاره دیگری برخورد می‌کند و دچار رُمبش و فروپاشی می‌شود، احتمالا یک سیاهچاله، یعنی یک میدان گرانشی بسیار متراکم، تشکیل می‌شود.

سنگین‌ترین ستاره نوترونی‌ــ یا هسته رُمبیده یک ستاره عظیم‌ــ‌ که تاکنون کشف شده، ۲.۲ برابر خورشید جرم داشته و جرم سبک‌ترین سیاهچاله نیز حدودا به میزان پنج برابر، جرم خورشیدی دارد. کشف این جرم مرموز و ناشناخته اخیر جایی بین این دو حالت واقع شده است.