ایتنا - طلایی: من وقت درگیری با افرادی را ندارم که الفبای تولید و صادرات نرم افزار را نمی‌شناسند.
دوشنبه ۴ مهر ۱۳۹۰ ساعت ۲۰:۴۵
رییس اتحادیه صادرکنندگان نرم افزار
نمی‌توانم اطلاعات و آمار دقیق صادرات نرم‌افزار را بگویم
سونیتا سراب‌پور - گرفتن وقت مصاحبه با محمدرضا طلایی، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم‌افزار ماه‌ها طول کشید تا بالاخره او بعد از برگشت از آخرین سفر خارجی خود موافقت کرد تا با او در دفتر کارش مصاحبه کنیم. دفتری که در بخشی از آن به عنوان مديرعامل در شرکت خصوصي‌اش مشغول به کار بود و در بخشی دیگر به عنوان رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم‌افزار کار می‌کرد.
مصاحبه با او آنقدر طولانی بود که مجبور شدیم بخشی از آن را حذف کنیم و بخشی دیگر هم به گفته خودش و به دلیل محرمانه بودن اطلاعات حذف شد. طلایی در طول این مصاحبه تمام تلاش خود را کرد تا ثابت کند که آمارها و ارقام ارائه شده توسط این نهاد کاملا درست و برعکس آن چیزی که کارشناسان عنوان می‌کند رقم ۷۵ میلیون دلار صادرات نرم‌افزار در یک سال چندان هم زیاد نیست. حتی وی برای سندیت بخشیدن به گفته‌هاي خود مدارکی را نشان داد که برای حفظ امنیت، آنها را در گاوصندوق شخصی خودش نگهداری می‌کرد. به اعتقاد وی، گروهي که با انتقادات خود نسبت به عملکرد اتحادیه سعی در تخریب وجه این نهاد دارند؛ تنها تیشه به ریشه این صنعت می‌زنند. وی همچنین بارها در این گفت‌وگو یادآور شد که اعضای اتحادیه و خودش به جای پاسخگویی به این سخنان کارشان را انجام می‌دهند و در تلاش هستند که مشکلات بخش صادراتی کشور را حل کنند.
به عنوان سوال نخست در حال حاضر آمار دقیقی از میزان تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم‌افزار در کشور وجود دارد؟
براساس اطلاعاتی که به تازگی به دست آورده‌ام در حال حاضر بالغ بر ۸ هزار عنوان محصول نرم‌افزاری در وزارت ارشاد به ثبت رسیده است؛ اما آمار دقیقی از تعداد شرکت‌های فعال در بخش تولید و صادرات نرم‌افزار در کشور ندارم و این آمار را باید از وزارت ارشاد بپرسید.
یکی از ابهاماتی که در زمینه صادرات نرم‌افزار مطرح است مربوط به آماری می‌شود که از سوی اتحادیه یا سازمان توسعه تجارت عنوان می‌شود. برای مثال آمار صادرات نرم‌افزار در سال ۸۷، ۶۵ میلیون دلار عنوان شد و در بهمن سال ۸۸ این آمار به رقم ۷۵ میلیون دلار رسید و شما پیش‌بینی کردید تا پایان سال ۸۸ این میزان صادرات به ۱۰۰ میلیون دلار برسد؛ اما در پایان اسفندماه سال ۸۹ عنوان شد که صادرات نرم‌افزار در این سال ۸۰ میلیون دلار بوده است.
نه این اشتباه است آمار سال ۸۹ هم ۷۵ میلیون دلار بوده است.
اما شما خودتان در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر اعلام کردید که در سال ۸۹، ۸۰ میلیون صادرات نرم‌افزار داشته‌ایم که این رقم در مقایسه با سال ۸۸ رشد کمتری داشته است.
نه به هیچ وجه این رقم اعلام نشده است در سال ۸۸ رقم اعلام شده ۷۰ میلیون دلار بود و این رقم در سال ۸۹ به ۷۵ میلیون دلار رسید. همچنین برآورد ما این بود که به صد میلیون دلار برسد که به دلیل مشکلاتی که به وجود آمد پیش‌بینی ما درست از آب در نیامد. صادرات نرم‌افزار نیاز به گمرکات فیزیکي ندارد. در پایان هر سال و شش ماه سال بعد، پرونده‌های صادرکنندگان‌مان را جمع‌آوری می‌کنیم و آن را به کمیته ماده ۱۹ سازمان توسعه تجارت ایران اعلام می‌کنیم.
این ارقام متفاوتی که اعلام می‌شود هم به اعتقاد برخی فعالان این بخش و براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس غیرواقعی و مبهم است. نحوه به دست آمدن این آمار به هیچ وجه مشخص نیست. در واقع نه نامی از شرکت‌ها معلوم است و نه نامی از محصولات صادراتی به کشورهای دیگر.
این رقم‌های متفاوت میلیاردی را برخی رسانه‌ها منتشر می‌کنند، آمار اعلامی از سوی ما نیست.
پس چرا شما با دیدن این ارقام غیرواقعی آن را تکذیب نکردید و آمار واقعی را منتشر نکردید؟
چرا من تکذیب کنم کسی که اشتباه می‌کند باید متوجه شود و اشتباه خود را درست کند.
وقتی شما این اشتباه را اعلام نمی‌کنید منبع انتشار این آمارهای نجومی از کجا باید بفهمد که آماری که اعلام کرده اشتباه است؟
من یک آمار دارم که روی سایت اتحادیه و سایت سازمان توسعه تجارت وجود دارد. این آمار رسمی من است پس نیازی به انتشار تکذیبیه نیست کسی که باید به درستی این آمار پی ببرد متوجه می‌شود.
این آمار رسمی که شما عنوان می‌کنید هیچ جزئیات دقیقی از میزان صادرات، نام شرکت‌ها یا اینکه چه محصولی را به چه کشوری صادر می‌کنند در بر نمی‌گیرد و نهادهای قانونی از جمله مرکز پژوهش‌ها هم آن را غیرواقعی دانسته است.
اینکه عنوان می‌شود به این آمار نمی‌توان اطمینان کرد به من ارتباطی ندارد.
چرا ارتباطی ندارد؟
برای اینکه من آمار دقیق خود را اعلام می‌کنم.
اما این آمار دقیق شما مبهم است و چیزی جز اعداد کلی از میزان صادرات نیست.
رسانه‌های دیگر که من دیده‌ام تمام اطلاعات آمار صادرات را جز به جز منتشر کرده‌اند.
ما هم تا سال ۸۷ توانستیم لیست نسبتا کاملی از نام شرکت‌ها، محصولات صادراتی آنها و میزان در آمد صادراتی آن به دست بیاوریم، اما طی دوسال گذشته دسترسی به آمار دقیق امکانپذیر نبوده است...
آمار دقیق از نظر شما چیست؟
یعنی اینکه نام شرکت‌ها، نام محصولات صادراتی، نام کشورهای که به آن صادر شده و مبلغ صادراتی آنها به صورت واضح مشخص شده باشد. آمار منتشر شده از سوی شما آماری کلی است.
آمارها توسط گمرک و كميته ماده ۱۹ اعلام می‌شود که دولتی است نه اينكه بنده بخواهم در آن تغییر ایجاد کنم. آیین‌نامه‌ای وجود دارد به نام آیین‌نامه پرداخت جوایز صادراتی. این آیین‌نامه مدارکی همچون اصل قرارداد منعقده بین طرف ایرانی و خارجی که به تایید اتاق بازرگانی بازار هدف و سفارت ایران در کشور مد نظر رسیده باشد، گواهی حسن انجام کار، گواهی اتمام قرار داد، اسناد و مدارک مالی لازم دارد. این مدارک به اتحادیه آورده می‌شود و پس از جمع‌آوری به دبیرخانه کمیته ماده ۱۹ در سازمان توسعه تجارت ارجاع داده می‌شود. این سازمان براساس کمیته کارشناسی که دارند تمامی مدارک پرونده‌ها را بررسی می‌کنند و استعلام‌های مورد نیاز را انجام می‌دهند. این مراحل ۷ الی ۸ ماه طول می‌کشد و بعد از طی آن تازه مدارک به کمیته ماده ۱۹ داده می‌شود. مجددا این پرونده‌ها در کمیته ۱۹ مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از تایید کمیته ۱۹ است که اتحادیه می‌تواند این آمار را به صورت رسمی اعلام کند.
چرا این آمار به صورت دقیق و جز به جز منتشر نمی‌شود؟
به دلایل زیادی این اتفاق رخ نمی‌دهد که من تنها می‌توانم بخشی از این دلایل را بگویم که یکی از این دلایل این است که خود شرکت‌ها مایل نیستند که اطلاعاتشان به صورت عمومی منتشر شود به خاطر رفع معافیت مالی. برای به دست آوردن سایر دلایل هم بهتر است به سازمان توسعه تجارت مراجعه کنید.
شاید همان‌طور که عنوان می‌کنید به دلایلی جزئیات این صادرات عنوان نمی‌شود، اما برخی از اعضای اتحادیه و فعالان تولیدکننده هم اطلاعی از این آمار دقیق ندارند.
این افرادی که به آنها مراجعه می‌کنید اصلا کار صادراتی انجام داده‌اند؟
آن‌طور که خودشان عنوان می‌کنند صادرات داشته‌اند.
یک عده‌ای هستند که عنوان می‌کنند کارشناس صادرات نرم‌افزار هستند، اما به والله یک دلار هم فعالیت صادراتی نداشته‌اند. پیوسته عنوان می‌کنند که صادرات نرم‌افزار سرابی بیش نیست، اما تا به حال یک نفر از این افراد سوال کرده است که شما که پیوسته به این آمار انتقاد وارد می‌کنید چه قدمی برای این حوزه برداشته‌اید.
اما در مقابل هم شما هیچ واکنشی به این اظهارات تا کنون نشان نداده‌اید.
شغل من جوابگویی به این دسته از افراد نیست. من وقت درگیری با افرادی را ندارم که الفبای تولید و صادرات نرم افزار را نمی‌شناسند. من به جای دادن تکذیبیه و شکایت، به دنبال راهکاری هستم که مشکلات صادرکنندگان نرم‌افزار کشور را حل کنم. به دنبال این هستم که کمک کنم تا شرکت‌هایی که تمایل به صادر کردن نرم‌افزار دارند در بازارهای جهانی حضور پیدا کنند. من افتخار می‌کنم که از سال ۸۰ تا کنون چهار یا پنج صادرکننده نمونه داشته‌ایم.
به همین انتخاب صادرکننده نمونه و ارائه جوایز صادراتی هم انتقاداتی وارد است این که پیوسته این افراد از نزدیکان رییس اتحادیه و اعضای هیئت مدیره هستند.
یعنی من طلایی اینقدر قدرت دارم که این همه فیلترهای حراستی و نظارتی از سازمان توسعه تجارت گرفته تا سازمان بازرسی کل کشور را رد کنم برای اینکه یک نفر را برسانم به آن بالا؛ یعنی کسی نیست که بررسی کند که چه کسی می‌شود صادرکننده نمونه؟
این همه به آمار صادراتی، انتخاب صادرکننده نمونه انتقاد کردند پس چرا هنوز این کار ادامه دارد و من هم به کار خود ادامه می‌دهم؛ یعنی اگر من اشتباه کرده باشم و دخالت بیجا در امور کرده باشم کسی نیست که جلویم را بگیرد.
در ضمن تک تک پرونده‌های صادراتی بعد از بررسی به امضای نهادهای مهمی از جمله نماینده وزارت امور خارجه، نماینده سازمان توسعه تجارت، نماینده بانک مرکزی و... می‌رسد آیا تمام این نهادها از جمله وزارت خارجه بدون استعلام از سفارتخانه مربوطه این پرونده‌ها را تایید می‌کنند. اگر اعضای من به این آمارها شکایت دارند چرا دوباره من را به عنوان رییس اتحادیه انتخاب می‌کنند.
چرا در میان برگزیدگان صادراتی نرم‌افزار کشور هیچ وقت نامی از شرکت‌های بزرگ فعال در این بخش نیست و پیوسته افرادي خاص و به صورت گزینشی انتخاب می‌شوند؟
در خصوص این موضوع از سه سال قبل اطلاع‌رسانی شد. سازمان توسعه تجارت با چاپ آگهی در روزنامه اعلام کرد که هرکسی که نتوانسته از مشوق آی تی بهره‌مند شود مستقیما به دفتر سازمان توسعه تجارت مراجعه کند همین جا هم اعلام می‌کنم که هر کسی تا به حال نتوانسته از این جوایز بهره‌مند شود مستقیما به سازمان توسعه مراجعه کند.
افتخار من این است که صادرکننده نمونه داشتم و باعث شدم صادرات نرم‌افزار رشد كند.
اما به نظر شما این شرکت‌های نمونه جزو شرکت‌های برتر نرم‌افزاری کشور هستند؟
بله اگر نبودند چگونه توانسته‌اند صادرکننده نمونه شوند. تمام این شرکت‌ها که تاکنون جوایز صادراتی گرفته‌اند از شرکت‌های صاحب‌نام نرم‌افزاری بوده‌اند که پروژه‌های بزرگی هم برای کشورهای دیگر انجام داده‌اند.
برنده جوایز صادراتی را من انتخاب نمی‌کنم که حالا کاری کنم که اطرافیان برنده آن باشند. اتحادیه تنها واسطه است بین صادر کننده و مرکز توسعه تجارت. من به عنوان رییس اتحادیه تنها یک بار صادرکننده نمونه شده‌ام. اگر کسی احساس می‌کند در حقش اجحاف شده و نتوانسته جایزه صادراتی بگیرد یا اتفاقی افتاده که نتوانسته صادرکننده نمونه شود، می‌تواند به سازمان توسعه تجارت مراجعه کند. من نباید به دنبال شرکت‌ها باشم تا مدارک خود را ارائه دهند تا بعد از بررسی بتوانند جایزه صادراتی بگیرند یا صادرکننده برتر باشند.
کد مطلب: 19698
