ایتنا - دانشمندان هنوز به‌طور دقیق نمی‌دانند خاستگاه بزرگ‌ترین انفجاری که تاکنون در فضا کشف و مشاهده شده است کجا است.
دوشنبه ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۰۲:۳۴
شگفتی دانشمندان از انفجاری که در اثر برخورد یک ابر عظیم گازی به یک سیاهچاله رخ داد
این انفجار تقریبا از هرچیزی که تاکنون دیده شده، درخشان‌تر بوده و سال‌ها طول کشیده و این آن را به شدیدترین رویدادی از این دست تبدیل کرده است که دانشمندان شاهدش بوده‌اند.
این انفجار بیش از سه سال است که ادامه دارد و در فاصله تقریبا هشت میلیارد سال دورتر اتفاق افتاده است.
به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، ستاره‌شناسان برای این انفجار توضیحات احتمالی بسیاری را ارائه کرده‌اند. برای مثال، این انفجار ممکن است یک ابر گازی عظیم باشد که یک سیاهچاله آن را تکه‌پاره کرده است. اما هیچ چیز در چنین مقیاسی پیش از این مشاهده نشده بود و این انفجار ممکن است کلا از چیز دیگری ناشی شده باشد.
این انفجار بیش از ۱۰ برابر از هر ابرنواختر شناخته‌شده و سه برابر از درخشان‌ترین رویداد اختلال کشندی که در آن یک ستاره در یک سیاهچاله کلان‌جرم سقوط می‌کند، درخشان‌تر است.
این انفجار که با نام ای‌تی۲۰۲۱ال‌دبلیواکس (AT2021lwx) شناخته می‌شود، زمانی رخ داد که کیهان حدود شش میلیارد سال سن داشت و شبکه‌ای از تلسکوپ‌ها همچنان آن را آشکار و شناسایی می‌کنند.
ستاره‌شناسان به سرپرستی دانشگاه ساوت‌همپتون بر این باورند که این انفجار حاصل یک ابر گازی عظیم است که احتمالا هزاران بار بزرگ‌تر از خورشید ما است و یک سیاهچاله کلان‌جرم آن را پاره‌پاره کرده است.
تکه‌هایی از این ابر بلعیده می‌شوند و از میان بقایای آن و همچنین به درون یک «دونات» غبارآلود عظیم که سیاهچاله را احاطه کرده است، امواج شوک می‌فرستند.
پژوهشگران می‌گویند چنین رویدادهایی بسیار نادرند و پیش از این چیزی در این مقیاس مشاهده نشده است.
ستاره‌شناسان سال گذشته، شاهد درخشان‌ترین انفجار ثبت‌شده بودندــ یک انفجار پرتو گاما به نام جی‌آربی۲۲۱۰۰۹ای (GRB 221009A).
اگرچه این انفجار درخشان‌تر از ای‌تی۲۰۲۱ال‌دبلیواکس بود، تنها مدت زمان کوتاهی ادامه پیدا کرد؛ به این معنی که انرژی کلی که انفجار ای‌تی۲۰۲۱ال‌دبلیواکس آزاد کرد، با اختلاف بسیار بیشتر بود.
ای‌تی۲۰۲۱ال‌دبلیواکس را نخستین بار تجهیزات بررسی اجرام گذرای تسویکی (ZTF) در کالیفرنیا در سال ۲۰۲۰ کشف کرد و به دنبال آن سامانه هشدار نهایی برخورد سیارک به زمین (ATLAS) مستقر در هاوایی آن را شناسایی کرد.
اما ابعاد این انفجار تاکنون مشخص نشده بود.
دکتر فیلیپ وایزمن، پژوهشگر دانشگاه ساوت‌همپتون، که این پژوهش را سرپرستی کرد، گفت: «ما به طور تصادفی به این موضوع برخورد کردیم؛ زمانی که الگوریتم جست‌وجوی ما وقتی که در جست‌وجوی نوعی ابرنواختر بودیم، جلب‌توجه کرد.»
«اغلب ابرنواخترها و رویدادهای اختلال کشندی تنها چند ماه پیش از محو شدن طول می‌کشند. پرنور بودن چیزی به مدت دو سال و اندی بسیار غیرعادی بود.»
تیم پژوهشی ساوت‌همپتون بر این باور است که محتمل‌ترین توضیح برای علت انفجار ابر بسیار بزرگی از گاز (عمدتا هیدروژن) یا غبار است که از مدار خود به دور سیاهچاله خارج شده و به‌سرعت به درون آن افتاده است.
دکتر وایزمن افزود: «ما امیدواریم که با تجهیزات جدید، مانند پیمایش میراث فضا و زمان رصدخانه ورا روبین (LSST)، که در چند سال آینده آنلاین می‌شود، رویدادهای بیشتری از این دست را کشف کنیم و درباره آن‌ها بیشتر بدانیم.»
«ممکن است این رویدادها، با اینکه بسیار نادرند، به قدری پرانرژی باشند که فرایندهای اصلی در چگونگی تغییر مراکز کهکشان‌ها در طول زمان به شمار بروند.»
کد مطلب: 72936
