ايتنا - روش نوآورانه استفاده از اشعه ایکس برای تشخیص مسیر حرکت دارو در بدن بیمار

محققان موسسه فیزیک و فناوری مسکو به‌تازگی نتایج تحقیقات خود بر روی یکی از روش‌های امیدبخش برای تحلیل ساختار سه‌گانه پروتئین‌ها به نام کریستالوگرافی فمتوسکند را منتشر کردند.

به گزارش ایتنا و به نقل از eurekalert، روش کریستالوگرافی فمتوسکند در دهه جاری با تحولات زیادی همراه شده است و چشم‌اندازهای جدیدی را برای طراحی منطقی داروهایی که پروتئین‌های ناشناخته را هدف قرار می‌دهد، تعریف کرده است.
نتیجه این تحقیقات در مجله Expert Opinion on Drug Discovery چاپ شده است.

کریستالوگرافی اشعه اکس یکی از روش‌های اصلی برای رونمایی از ساختار سه‌بعدی ماکرو مولکول‌های بیولوژیکی نظیر پروتئین‌هاست.
این روش موجب شناخت ساختار آنزیم‌ها و گیرنده‌هایی می‌شود که در علم داروسازی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این روش درنهایت موجب ساخت داروهایی می‌شود که این دسته از پروتئین‌ها را هدف قرار می‌دهد.

روش یادشده شامل کریستالیزه کردن یک پروتئین و مطالعه آن با استفاده از انکسار اکس ری است.
در ابتدا این پروتئین ایزوله شده و پاک‌سازی می‌شود و سپس حلال آن به‌تدریج خشک‌شده و درنتیجه موکول‌هایی که ساختار آن موردمطالعه قرار گرفته است کریستال‌هایی را شکل می‌دهد که یک نظام داخلی مشخص دارند.

محققان با قرار دادن این کریستال‌ها در معرض اشعه اکس موفق به کسب الگوی انکسار ویژه‌ای شده است که شامل اطلاعاتی در رابطه با موقعیت اتم‌ها در آن کریستال است.
تحلیل عمیق این الگو ساختار سه‌بعدی مولکول‌های تشکیل‌دهنده آن پروتئین را افشا می‌کنند.

از این‌ پس، محققان با استفاده از ساختار سه‌بعدی این پروتئین‌ها می‌توانند آنها را در صفحه کامپیوتر مشاهده کرده و به‌سرعت از میان میلیون‌ها ترکیب، دارویی که می‌تواند آنها را مورد هدف قرار بدهد را شناسایی کنند.
این روش نه‌تنها موجب صرفه‌جویی در زمان می‌شود بلکه از نظر اقتصادی نیز مقرون‌به‌صرفه است.