منظور از خودكفايي در توليد گوشي چيست؟
علی شمیرانی
اوايل سال 85 بود كه علی طهماسبي وزير وقت صنايع با پيشنهاد افزايش 18 برابری تعرفه واردات گوشي تلفن همراه از 4 به 60 درصد، خبر از ورود كشور به عرصه توليد گوشي تلفن همراه داد. موضوعي كه از همان ابتداي امر با مخالفت گسترده کارشناسان مبني بر نداشتن صرفه اقتصادي مواجه شد.
اما وزير اسبق بر تصميم خود مصمم ماند، تا آن كه در خرداد ماه همان سال با افزايش تعرفهها موافقت شد. سالهاي بعد نيز ثمرات و نتايج اين تصميم آشكار شد. قاچاق واردات گوشي به نزديك صد در صد نيز رسيد و خبري از توليد انبوه گوشي نشد.
در نتيجه دو سال بعد هم با اصرار و تقاضاي واردكنندگان، در تعرفه واردات گوشي به منظور جلوگيري از زيان بيشتر كشور تجديدنظر شد و تعرفهها به 25 درصد كاهش يافت. بعد از تغيير وزير صنايع، يكي از اصليترين پرسشها از وزير جديد نظر و سياستاش در تداوم اين تصميم بود.
به هر تقدير نياز تقريبي ده ميليون گوشي در سال براي نزدیک به 50 ميليون مشترك تلفن همراه در كشور موضوع كوچكي نبود و كار را به دخالت مجلس نيز كشاند. قرار بر اين بود كه شركتهاي متقاضي توليد تا پايان سال 86 دو ميليون گوشي به بازار عرضه كنند، اما تا كنون شركتهاي متقاضي توليد بر اساس آمار نيمه رسمي در مجموع 600 هزار گوشي روانه بازار كردهاند.
در اين میان حتی مديران برخی از شركتهاي متقاضي پر و پا قرص توليد نيز تلويحا از عدم صرفه توليد گوشي خبر دادند. اما روز سهشنبه يكم تيرماه امسال، علياكبر محرابيان وزير فعلي صنايع در حاشيه نشست مشترك با وزير ارتباطات، از خودكفايي توليد گوشي تلفن همراه در كشور خبر داد.
البته ايشان به دو نكته اساسي و مهم اشاره كرده مبنی بر اینکه تغيير روزانه فناوري و نياز بازار، مانع جلوگيري از واردات اين محصول به كشور ميشود. به هر تقدير، موضعگيري اخير وزير صنايع نشان از تداوم باور و اعتقاد ايشان به حمايت از توليد گوشي وطني دارد.
اين در حالي است كه در عرصه جهاني، شركتهاي موجود در بازاري با حدود 5 ميليارد مصرف كننده، براي بقاي خود ميبايست روزانه حداقل يك مدل جديد و در تيراژ ميليوني به بازار عرضه كنند. به همين دليل نيز هست كه تعدادي از شركتهاي نسبتا باسابقه به علت ناتواني در رقابت يا از بازار حذف شدهاند يا در حال ادغام با يكديگرند.
در آن سوي دنيا هم طبق معمول چينيها بيكار ننشستهاند و گوشيهايي متنوع به بازار عرضه ميكنند كه قيمت پايه آنها از بيست هزار تومان آغاز ميشود. با شرايط و اوصافي كه ذکر شد، اين پرسش باقي ميماند كه منظور از خودكفايي در توليد گوشي تلفن همراه دقيقا چيست؟