سايت خبری فناوری اطلاعات (ايتنا) 8 ارديبهشت 1393 ساعت 20:44 https://www.itna.ir/article/30324/عصر-جدید-به-اشتراک-گذاری-کالاها-خدمات -------------------------------------------------- دیدگاهی درباره آینده اینترنت: عنوان : عصر جدید به‌‏اشتراک‌گذاری کالاها و خدمات -------------------------------------------------- ایتنا- چه تصوری از تاثیر اینترنت بر زندگی روزمره آینده‌ای نه چندان دور دارید؟ فکر می‌کنید سبک زندگی چقدر تحت تاثیر این پدیده قرار می‌گیرد. متن : محمدمهدی مولایی تحولات پرشتاب دنیای اینترنت، هر روز با سرعتی کم‏‌نظیر مناسبات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی جامعه بشری را با مسائل جدیدی مواجه می‏کند. از این روست که کارشناسان و صاحب‏نظران بسیاری از حوزه‏‌های مختلف دانش درباره تحولات فضای مجازی دیدگاه‌‏هایشان را بیان می‏کنند. آینده‌‏اندیشی درباره اینکه مسیر این تحولات به کدامین سو خواهد بود یکی از مهم‏ترین دغدغه‏‌های صاحب‏نظران و پژوهشگران است که از زوایای مختلف به آن توجه می‏‌شود. درباره آینده اینترنت دیدگاه‌‏های متفاوتی مطرح شده است. از جمله می‏توان به نظرات یکی از استراتژیست‏‌های وب به نام جرما آویان (Jeremiah Owyang) اشاره کرد که دیدگاه‏‌هایش را در قالب گروه آلتی‏متر (Altimeter Group) منتشر می‏کند. آویان در صورت‏ بندی خود از تحولات فضای مجازی سه فاز مختلف برای اینترنت قائل شده است که با عبور از دو مرحله اول هم‌‏اکنون در ابتدای عصر سوم قرار داریم. او از اصطلاح Collaborative Economy برای دوره سوم استفاده می‏کند که در فارسی می‏توانیم آن‏را به «اقتصاد همکارانه» یا «اقتصاد مشارکتی» ترجمه کنیم. نگاه او به آینده اینترنت از زاویه اقتصادی است و از این رو بیشتر تحولات حضور کسب و کارها در فضای مجازی و نحوه به‏‌کارگیری فناوری‏های جدید از سوی مشتریان را کانون نظریه‏‌پردازی خود قرار داده است. مرور کوتاهی بر این دیدگاه سه مرحله‏ای خواهیم داشت. گذشته، حال و آینده اینترنت تاریخ تحول اینترنت را می‏توان به سه عصر متفاوت تقسیم‏بندی کرد. دوره اول که همان عصر وب است از سال ۱۹۹۵ آغاز شده و با عنوان «عصر تجربه بِرَند» نام‏گذاری شده است. نرم‌افزارهای مدیریت محتوا (CMS) و زبان برنامه‌نویسی اچ.تی.ام.ال (HTML)، فناوری‌های پیش‌برنده این عصر بودند. در این دوره، اطلاعات مورد تایید از سوی تعداد معدودی از نخبگان، شرکت‌ها و سازمان‌ها در فضای وب به اشتراک گذاشته می‌شد و در قالب وب‌سایت‌ها در اختیار همگان قرار می‌گرفت. قدرت اصلی در اختیار بِرَندها و ناشران بود و کاربران صرفا نقش دریافت‌کننده داشتند. پاسخ شرکت‌ها و کسب‌وکارها به چنین تغییری ایجاد وب‏سایت‌های شرکتی بود. دوره دوم از حدود سال ۲۰۰۵ به بعد و با گسترش گونه جدیدی از وب‏سایت‏ها آغاز شد که بعدا به رسانه‏‌های اجتماعی معروف شدند. دوره دوم که تاکنون تداوم یافته با عنوان «عصر رسانه‌های اجتماعی» شناخته می‌شود. در این عصر است که تعداد بسیاری از کاربران علاوه بر نقش دریافت‌کننده اطلاعات در نقش به‌اشتراک‌گذاران نیز ظاهر شده‌اند. در این دوره قدرت از انحصار بِرَندها و ناشران خارج شده و همه کسانی که از رسانه‏های اجتماعی استفاده می‏کنند به‌نحوی در فضای جدید سطحی از قدرت را در اختیار دارند. اگر در دوره اول مدل‏‌های رسانه‌‏ای مدنظر بود و باید در آنها تجدیدنظر صورت می‌گرفت، در دوره دوم با توجه به قدرت گرفتن مشتریان باید در راهبردهای بازاریابی و ارتباطات نیز تغییراتی صورت گیرد. پاسخ کسب‏وکارها به این دوره جدید هماهنگی با ابزارهای اجتماعی در فضای داخل شرکت و همچنین با فضای خارج شرکت بود. تا بدین‌جای کار، آنچه گفته شد مرور کوتاهی بود بر تحولات اینترنت از آغاز تاکنون که مورد توافق اغلب صاحب‌نظران این حوزه است. آنچه دیدگاه جدید گروه آلتی‏متر را شکل می‏دهد، ادعای آغاز فاز جدیدی در دنیای اینترنت است که آن‏را «عصر اقتصاد مشارکتی» نام‏‌گذاشته‌‏اند. در این دوره سوم، همانند دوره دوم، فناوری پیش‏برنده، رسانه‏‌های اجتماعی هستند، اما آنچه به اشتراک‏گذاشته می‏شود علاوه بر موارد پیشین، کالاها و خدمات است. در عصر جدید قدرت با کسانی است که کالاها و خدمات را به اشتراک می‏گذارد و مدل‌های کسب و کار تغییر خواهند کرد. ویژگی‏‌های این سه عصر به‏طور خلاصه در قالب جدول زیر نمایش داده شده است. چهار روند اصلی «عصر اقتصاد مشارکتی» به شرح زیر پیش‌بینی شده است: ۱- فاز بعدی کسب‏ وکارهای اجتماعی، اقتصاد مشارکتی خواهد بود. ۲- مشتریان کالاها و خدمات را به ‏اشتراک می‌گذارند و در نتیجه روابط خریدار-فروشنده بازتعریف خواهد شد. ۳. شرکت‌های نوآور به سمت اقتصاد مشارکتی متمایل خواهند شد. ۴. شرکت‌های موفق خود را با زنجیره ارزش (Value Chain) اقتصاد مشارکتی تطبیق می‌دهند. مدعای طرح چنین دیدگاهی گسترش قابل توجه وب‏سایت‏‌های اجتماعی ریز و درشتی است که در سال‏‌های اخیر تبادلات کالاها و خدمات در بین کاربران اینترنتی را مبنای کار خود قرار داده‌‏اند. این دیدگاه آینده‌‏اندیشانه‏ با توصیف آنچه بر اینترنت گذشته، پیش‏نگری درباره آنچه روی خواهد داد را نیز در دل خود دارد. پاسخ به این سوال که دیدگاه فوق تا چه اندازه توصیفی مناسب از تحولات در جریان دنیای اینترنت است را تنها با گذشت زمان می‏توانیم به دست آوریم.